Yeni yılın gelmesiyle birlikte piyasalarda etiket değişiklikleri hızlandı. Birçok gıda ve temel ihtiyaç ürününde fiyat artışları dikkat çekiyor.
Tüketici Konfederasyonu Lideri Aydın Ağaoğlu, fiyatı en yüksek olan ürünleri açıkladı. Fiyatı 220 liradan 300 liraya çıkan bir eser dikkat çekti.
‘ETİKETLER HER HAFTA DEĞİŞİYOR’
Tüketici Konfederasyonu Lideri Aydın Ağaoğlu’nun açıklamaları şöyle:
“Bakliyat, tuvalet kağıdı, deterjan, süt ürünleri, et fiyatları gibi temel gıda ve temel ihtiyaç ürünlerinde çok fazla fiyat artışıyla karşılaştık. Geçmişten bugüne fiyat artışlarının nedeni olarak dolar ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın gösterildiğine tanık olduk. Ancak bazı ürünlerin etiketlerindeki fiyatların her hafta, her ay artması tüketicinin fiyat algısını bozuyor, dar ve sabit gelirli tüketicilerden büyük eleştiri alıyor.
‘SÖYLENTİLER BİLE FİYATLARI YÜKSELTTİ’
Minimum fiyat söylentisinin başladığı Aralık 2023’te etiketler hareketlenmeye başladı ve Aralık ayının ikinci yarısında baz fiyat rakamı açıklanınca fiyatlar yeniden yükseldi. Daha sonra emekli maaşlarının revize edilerek emekli memurlara verilen orana yükseltileceği söylendi ve fiyatlar yeniden arttı. 2 Ocak’ta bazı temel gıda ve ihtiyaç maddelerinin fiyatları arttı.
İŞTE EN ÇOK YÜKSELEN ÜRÜNLER
Fiyat artışının en çok görüldüğü noktalar market raflarında bakliyat, sebze, meyve, süt ürünleri, tuvalet kağıdı ve temizlik malzemeleri gibi temel ihtiyaç ürünleri oldu.
‘YÜZDE 40’LIK ARTIŞ GÖRÜLDÜ’
Benim tespitlerime göre piyasalarda yüzde 20 ile yüzde 40 arasında artışlar yaşandı. Bugün kutu sütün fiyatını 30 liradan 40 liraya çıkardılar. Bir diğer konu ise tüketicilerin dikkatini çekti.
‘YAZAR KASALARDA FİYATLAR DEĞİŞİYOR’
Bazı büyük zincir marketlerde fiyatlar artsa da küçük marketler ve yerel marketler gibi satış noktalarında fiyatlar daha düşüktü. Bunu araştırdığımızda ilginç bir sonuçla karşılaştık. Zincir marketler çok daha büyük partiler halinde alım yaptıklarından, en düşük seviyelerden temin ettikleri ürünlerin fiyatları depo ve raflarında tutulmakta, üretici veya toptancıdan fiyatın artacağına dair ihbar geldiği anda fiyatlar hemen değiştirilmektedir. yazarın sayaçlarında değiştirildi. Ancak küçük satış noktaları stokları bitene kadar eski fiyattan satış yapmaya devam ediyor.
‘FİYATI 220 TL’DEN 300 TL’YE ÇIKTI’
Daha önce 220 lira civarında olan 32’li paket 3 katlı tuvalet kağıdının fiyatı 300 liraya kadar çıktı. Ayrıca 12’li paket 3 katlı markalı kağıt havluların da 120-150 bandında satılırken şu anda 200-220 lira gibi fiyatlarla etiketlendiğini görüyoruz.
‘380 TL’NİN ÜZERİNDE SATILIYOR’
Zeytinler 200-380 liranın üzerinde satılıyor. Şu anda en ucuz zeytin 200 lira. Önceki fiyatlar 150-220 lira aralığındaydı.
‘SERA ÜRÜNLERİNDEKİ ARTIŞ YÜZDE 60’A ULAŞTI’
Özellikle seracılıkta sebze ve meyve fiyat artışları dikkat çekici derecede yüksek. Bu artış oranı yüzde 40 ila yüzde 60’lara ulaşabiliyor. Bunlar sebze ve meyve olduğundan fiyatlar haftalık olarak belirlenmektedir. Bazı meyve ve sebzelerin fiyatlarının, üretim satış noktasına ulaşana kadar 5 ila 8 kat arttığına şahit olabiliyoruz.
‘Kiy biberin kilosu 100 TL’
Ocak ayı sonunda yeşil biberin fiyatı 100 lira iken önceki fiyatı 60 liraydı.
ÜRETİCİ İLE PAZAR ARASINDA EN YÜKSEK FİYAT FARKI HANGİ ÜRÜNDE VAR?
Şubesi 3 lira veya 5 lira olan mandalinalar 38 liradan satılıyor.
İŞTE STOKÇULARI ORTAYA ÇIKARACAK FORMÜL
Çözüm önerisi olarak yeni piyasa kanununun raftan indirilip perakende kanuna paralel olarak ilgili tarafların da görüşleri alınarak bir an önce yürürlüğe girmesi yararlı olacaktır. perakende satış fiyatına ek olarak, temel gıda ve temel ihtiyaç malzemelerinin paket halinde satılması halinde, paketin üzerine tavsiye edilen satış fiyatının yazılması. .
Bu sayede tüketici, ambalajın üzerindeki ambalaj tarihinde 2020 yılı belli olan toz şekeri 2023 yılı sonuna kadar satabilmek için ne kadara satın aldığını öğrenme fırsatına sahip olacak. Stokçular ortaya çıkıyor.
‘HAPİS CEZASI UYGULANMALI’
Ayrıca tüketicilerin fiyat algısını bozan ürün ve hizmetlere yönelik fiyatları sıklıkla artıran firmalara ilişkin Ticaret Bakanlığı bünyesinde Haksız Fiyat Artışları Değerleme Kurulu oluşturuldu. Perakende kanununda yapılacak değişikliklerle fahiş fiyat uygulayanların açığa çıkarılması, kapatılması ve hapse atılması gerekiyor. Tekrarı durumunda ticaret yasağı da dahil olmak üzere bir yaptırım sürecinin etkili olacağını düşünüyoruz.
TÜKETİCİLER NE YAPMALI?
Tüketiciler Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na şikayette bulunabiliyor. Meclis ceza veriyor ama bu cezalar caydırıcı değil.
Tüketicinin kendisini kimin aldattığını, haksız fiyat artışı yaptığını bilmesi için bunu açıklamaları gerektiğini söylüyorum. Haksız fiyat artışları yaptıklarında bunları takip edecek ve Ticaret Bakanlığı’na şikayetlerini iletecekler. Tüketiciler en büyük gücü olan tüketim dışı kartını ortaya koyabilecek, yani o satıcıdan alışveriş yapmaktan vazgeçebilecek.
